Werk en emotie

Werktevredenheid (Mayo) is de positieve houding of stemming die voorkomt uit de beoordeling van je werk of je ervaring op het werk.

• Werktevredenheidstheorie van Lawler, hij stelt dat een werknemer tevreden is wanneer hij dat ontvangt dat hij denkt dat hij verdient, als hij minder krijgt, leidt dat tot ontevredenheid en als hij meer krijgt dan voelt hij zich schuldig en ongemakkelijk.
• Waardetheorie van Locke stelt dat het relatieve belang van een aspect van een functie van belang is voor de manier waarop de werknemer op dit onderdeel reageert.

Het doel van onderzoek naar werktevredenheid was om te achterhalen welke factoren bijdragen aan ontevredenheid en tevredenheid.

• Schneider en collega’s hebben een model opgesteld om de relatie tussen werktevredenheid en hoge prestatie werkpraktijken te verklaren. Dit model biedt een verklaring voor het feit dat succes van het bedrijf de oorzaak lijkt te zijn van werktevredenheid in plaats van andersom.

De Job descriptive index is een vragenlijst om werktevredenheid mee te meten. Deze lijst richt zich op vijf belangrijke aspecten van het werk: het werk zelf, het salaris, promotie, de mensen en de supervisie.

De minnesota statisfaction questionnaire maakt onderscheid tussen intrinsieke en extrinsieke tevredenheid.

• Intrinsieke tevredenheid: de tevredenheid met de centrale aspecten, de aspecten van het werk zelf (mate waarin het interessant is).
• Extrinsieke tevredenheid: tevredenheid met de aspecten buiten het werk, zoals het salaris en de secundaire arbeidsvoorwaarden.

Er is een lage correlatie tussen werktevredenheid en werkgedrag. Bruggeman stelde dat dit komt omdat er verschillend soorten werktevredenheid zijn. Omdat er verschillende soorten zijn, zijn er ook meer mogelijkheden om tevredenheid te rapporteren.

• Constructieve werktevredenheid: geeft werknemers energie om verandering na te streven en kan erg motiverend zijn.
• Gefixeerde werkontevredenheid
• Pseudo-werktevredenheid
• Progressieve werktevredenheid
• Gelaten (resigned) werktevredenheid: verbonden met een verminderde bereidheid om zich aan te passen en minder inzet.

• Gestabiliseerde werktevredenheid

Een stemming is een gevoel dat niet verbonden is met een specifieke stimulus en die niet zo intens is dat het gedachteproces verstoord wordt.

De aard van iemand heeft te maken met de stemming die iemand vaak ervaart. Aard is veel stabieler dan stemming en er zijn aanwijzingen dat aard deels voortkomt uit de genen.

Emotie is een gevoel dat gebruikelijke een reactie is op een gebeurtenis en dat gepaard gaat met lichamelijke veranderingen. Emoties zijn intens genoeg om het gedachteproces te verstoren.

• Proces emoties: komen voort uit het overwegen van de taken die iemand op dat moment uitvoert.
• Prospectieve emoties: een reactie op taken die iemand nog uit moet voeren.
• Retrospectieve emoties: reactiesop taken die men al voltooid heeft.

In een affectcircumplex worden emoties geordend langs twee assen. De ene as loopt van onplezierig naar plezierig, de andere van actief naar inactief.

Kernevaluaties zijn beoordelingen die individuen maken over hun omstandigheden (zelfvertrouwen, self-efficacy en locus van controle). Zelfevaluaties die een individu maakt zijn gerelateerd aan de mate waarin iemand tevreden is met zijn leven en ook met zijn werk.

Binding (commitment) wordt gedefinieerd als de psychologische en emotionele binding die een individu heeft met een organisatie, een doel, relatie enz. binding aan een organisatie heeft 3 aspecten:

• Het accepteren van en geloven in de waarden van de organisatie.
• De bereidheid om zich in te zetten om de organisatie te helpen haar doelen te bereiken.
• De sterke wens om binnen de organisatie te blijven.

Affectieve binding is de mate waarin een individu emotioneel gezien gebonden is aan een organisatie.

Continuatie binding heeft te maken met de kosten die een individu ziet als hij de organisatie zou verlaten.

Normatieve binding si een verplichting om in een organisatie te blijven.

Baan insluiting (job embeddedness) is een verzamelnaam voor de verschillende bindingen die een individu kan hebben met een organisatie, een beroep enz. mensen die langer bij een organisatie zitten voelen zich er vaak meer mee verbonden.

• Organisatie identificatie is een proces waardoor een individu een gevoel van trots en zelfvertrouwen ontwikkelt doordat ze verbonden zijn aan een bepaalde organisatie.

Disidentificatie hierbij creëert het individu juist afstand tot de organisatie door te laat te komen, ontslag te nemen enz.

• Werkterugtrekking het individu heeft nog wel banden met de organisatie en de werkrol maar hij trekt zich terug van het werk zelf.
• Baanterugtrekking hierbij gaat het om de mate waarin het individu bereid is de banden met de organisatie en de werkrol te verbreken.

Telecommuting: het voltooien van werktaken op afstand die vervolgens via elektronische communicatiemiddelen naar het bedrijf worden gestuurd. Telecommuting zorgt voor meer tevredenheid over iemands autonomie, familie, werk, prestatie en verminderd stress.

Thuiswerken heeft voor en nadelen:

• Voordelen: werktijden flexibeler, reistijd besparen, makkelijker te combineren met gezin.
• Nadelen: geen of weinig persoonlijk contact, minder binding met de organisatie, moeilijk om discipline op te brengen.