John Lock: 2 nieuwe marktvormen
In moderne samenleving gerealiseerde utopie(=onmogelijke werkelijkheid). Centrale plaats van arbeid (verplicht om te werken, nuttig maken) en arbeid ook om het land dat zij bewerken in bezit te nemen (land goed gebruiken, vruchtbaar maken en daarvan kunnen leven).
John Locke:
1. volgens natuur wet ieder mens ‘zijn eigen persoon tot eigendom heeft’ (individualisme)
2. iemands arbeid is volgens deze formule dus ook individueel eigendom. ( natuur bewerken – eindproduct ook eigendom.
Locke breekt met de traditionele opvattingen en gaat uit van een arbeids-, eigendoms-, en kolonisatie theorie. De mensen die werkten hadden geen of weinig eigendommen en bezitters van eigendom verrichten geen arbeid.
Heilbroner& Polanyi benadrukken dat er met de verhandelbaarheid van grond en arbeid als vrije eigendommen van de mens zich twee nieuwe markten openen naast de (productie) markt: de arbeids (loon) en grond markt (landgoed met een marktprijs).
Rand: recht om te denken, te werken en de resultaten hiervan te houden, dus recht op eigendom. Deze institutie van het privé eigendom ontstaan is in het kapitalisme.
Polanyi vindt Rand’s ideeën een totale dystopie. Dit is volstrekt onleefbaar en overal waar vrije markt zich manifesteerde, maatschappelijke tegenbewegingen op gang kwamen die vrije arbeidsmarkt reguleerden eb rechten van het grondgebied inperkten. Zo ontstond langzaam een vorm van gemengde economie.
