The greatest happiness of the greatest number
De grondlegger van het utilitarisme is Jeremy Bentham. Hij beweert dat de mens geleid wordt door twee fundamentele drijfveren, het streven naar lust (pleasure) en het vermijden van pijn (pain). Deze twee drijfveren bepalen wat mensen doen, maar ook wat zij behoren te doen, wat goed of slecht is, wat goed- of afkeurenswaardig is. De drijfveer in kwestie zijn waarderingen, gebaseerd op het principle of utility.
Dat beginsel geldt zowel op collectief als individueel vlak:
- het individu streeft voor zichzelf naar maximalisering van de eigen lust en minimalisering van de eigen pijn
- collectief: greatest happiness of the greatest number. Een handeling is moreel juist indien ze het meest bijdraagt tot de vermeerdering van de totale maatschappelijke lust en/of vermindering van de totale maatschappelijke pijn. Daarbij is die totale maatschappelijke lust of pijn niets anders is dan de soms van de lust en de pijn van individuen.
