Van mythologie tot filosofie

RELIGIE FILOSOFIE WIJSHEID

MYTHOLOGIE (Startpunt: -700, -600)

Proces van de verwondering

Voor -700:

In HOMERISCHE CULTUUR is er een MYTHOLOGISCHE VERKLARING

voor het ontstaan van de wereld. (zoals ons religieus scheppingsverhaal)

=> legendarische verhalen die voor de gemeenschap een soort van collectief geheugen vormden en mensen een plaats geven in de wereld. Ze gaan over:

- het ontstaan van de orde in de samenleving en het roemen van zij die er voor zorgden.

- beschrijven en de helden, die sterk menselijk zijn qua karakter,

voorbeeld:

GAIA(aarde)

OERANOS(hemel) PONTOS(zee)

TITANEN (vb. Chronos)

Gaia en Oeranos maken samen kindjes elkaar en die kindjes zijn de Titanen.

Die komen in opstand tegen Oeranos zodat ze de macht kunnen hebben.
Om deze te kunnen te behouden eten de Titanen ook al hun kinderen op.
Maar 1 wordt er echter verstopt, Zeus, en die zal in opstand komen tegen de Titanen samen met de Giganten. Zij overwinnen en worden de Goden van Olympos en zorgen voor orde in de samenleving.

Wat wij dus als mythologie zien is voor de Grieken vaak religie want zij zien Zeus als hun god. Bij religie gaan we ons niets afvragen, we lopen gewoon mee en gaan bijvoorbeeld elke zondag naar de mis. We staan niet stil bij het waarom én hoe van de dingen?

Vanaf -700:

Start van verwondering: Kan dat wel allemaal?

- We gaan een stapje terug zetten en doen niet zomaar alles meer na en lopen niet zomaar gewoon mee. Sommige dingen houden namelijk geen steek. (Wij mensen hebben mensengoden, maar hebben leeuwen dan leeuwengoden en koeien dan koeiengoden?)

= moment van kritiek/ niet-aanvaarden van religie/mythologie

=> RELIGIE EN MYTHOLIGIE zijn dus GEEN VRIENDEN met FILOSOFIE!

Filosofie (wel interactie) doorbreekt de hegemonie van religie (geen interactie) & mythologie waardoor het ontstaan van de wetenschap mogelijk werd. Filosofie is de BASIS voor ONTWIKKELING VAN DE WETENSCHAP.

In Griekse cultuur begint een soort van wetenschappelijke ingesteldheid en ontstaat het LOGOCENTRISME (het redeneren/denken staat centraal)

Vb. In Klein-Azië heerst er sfeer waar kritisch denken kon.

• THALES VAN MILETE (624-545 v Christus)
• ANAXIMANDON
• ANAXIMENES

Thales woonde daar ook en had er veel contacten. Deze mensen waren relatief onafhankelijk via de zee en dat was dus de perfecte plaats die mogelijkheid gaf om vrij te denken.

Thales slaagt er in een zonsverduistering te voorspellen. Hierdoor snapt men dat andere manier van denken grote impact kan hebben. (Thales weerspiegelt ook basisbeeld van de filosoof: wereldvreemd & raar)

In zijn school in Milete: verklaringsschema’s treffen geen bovennatuurlijke wezens meer aan, maar gaan uit van de 4 fundamentele elementen: Water, vuur, aarde, lucht!

- Zij starten met denken hoe de wereld ineen zit en gaan niet meer klakkeloos herhalen.