De mortaliteit

Normale of structurele mortaliteit

- hoge kinder- en jongelingensterfte

- zuigelingensterfte

• endogeen: geboortesterfte
• exogeen: factoren (> endogeen)

- urban graveyard – effect

• groter sterfteoverschot in de stad
• hygiëne en gezondheid, bevoorradingsstoornissen en een groeiende concentratie van de bevolking
• problemen demografische balans: immigratie was zeer belangrijk!

Catastrofale mortaliteit

- oorlogen

• modernere en intensievere methoden
• indirecte gevolgen

- honger

• klimatologische omstandigheden, waardoor oogstmislukkingen ontstaan
• voedseltekorten leiden tot een prijsstijging, waardoor ondervoeding ontstaat, wat leidt tot een daling van de fertiliteit (relatie voedselprijzen en mortaliteit dient genuanceerd te worden)

- exogene omstandigheden

• de pest
• andere infecties

A bello, fame et peste libera nos Domine