Een overheidseconomie

Staatseconomie

Staat moest zware belastingen opleggen om doelstellingen te realiseren:

- Onderhouden van enorme legermacht aan de grenzen

- Betalen uitgebreid ambtenarenapparaat

- Bevoorraden van steden met betaalbare elementaire voedingsmiddelen

=> IV en V: * leger groeit aan en inkomsten dalen

* toenemende druk op de grenzen

* weerstand tegen toenemende belastingsdruk

Herstelpogingen

- Ontwaarding van de munt

MAAR: als reactie hierop werden transacties meer in natura afgesloten en werd geld schaars

- Dwangmaatregelen:

* beroepsdwang voor boeren met eigen percelen of pachters, slaven en ambachtslieden

=> veel weerstand !

* meisjes verbieden om in een klooster te treden voor ze 14 waren

* weduwen moesten binnen 5 jaar hertrouwen op sanctie van confiscatie van hun goederen

=> zorgwekkende bevolkingsdaling tegengaan

“Imperial overstretch”

= tendens van grote rijken om zich uit te strekken over de grenzen van hun beheersbaarheid

> Paul Kennedy - verwijst ook naar VS als ‘slachtoffer’ van imperial overstretch door geldverslindende oorlogen

- In concreto: Romeinse Rijk:

Beveiliging van de grenzen bracht een loodzware fiscale last en een enorme overheidsinmenging teweeg in de economie. Het opzetten van eigen productie- en distributiesystemen ontregelde de markt en vereiste meer ambtenaren en dwangmaatregelen. De staat verstikte zo het economisch initiatief, waardoor het draagvlak voor het imperium wegzakte.

- Edward Gibbon

“The History of the Decline and Fall of the Roman Empire”: zegt dat Romeinse rijk gevallen is door invallen door barbaren