Het sublieme:

Ook hier weer een zuiver esthetisch oordeel: belangeloos, zonder begrip, ! ! ! enkel op het gevoel en toch algemene instemming vraagt. Het verschil met het schone zit ‘em in het remmende effect.

Tegenover het sublieme geplaatst , ontregelt een vormeloosheid de werking van kennisapparaat. Vb: storm, zee, rots, blabla (onbepaalde contouren).

Er gaat geen reële dreiging van het object uit, het ziet er enkel zo uit. De mogelijkheid verzwolgen te worden, da’s kicken zenne.

Het sublieme is niet meer door de verbeelding te vatten (en dus ook niet door het verstand), te veel tijdruimtelijke impressies, al de rest lijkt klein.

-> bovenzintuigelijke impressie.

Stuvia.com - De Marktplaats voor het Kopen en Verkopen van je Studiemateriaal

Het oordeelsvermogen schakelt van het zintuigelijke niveau over naar dat van de rede. Er wordt van de verbeelding geëist een onaanschouwelijk idee aanschouwelijk te maken -> mislukt -> superioriteit rede. De paradox van het sublieme: geconfronteerd met de begrensdheid van zijn verbeelding, ontwaakt in het subject een vermogen het oneindige te denken.

Deze niveauswitch vertaalt zich in een gevoel van ambivalentie: beklemmend tekort voelt als vreugdevolle overvloed, het subject dat tot niets herleid is, ervaart iets dat alles te boven gaat: zijn (bodemloze) vrijheid -> met het sublieme raakt de mens aan de grond van de zedelijkheid.

En dan nog vier alinea’s die me te veel worden.