overstijgen van Kants dualisme = FAIL. Wél een utopische dimensie: verzoening in een wereld die verscheurd blijft

-> compensatorische rol van kunst.

Een voorzichtig avant-gardistisch utopische. In het est. spel is de mens niets en getuigt juist daarom van zijn vermogen een ideale mens te worden in een ideale gemeenschap.

->wordt moreel en maatschappelijk niet gerealiseerd.

heeft zo’n utopische belofte ook een écht constructief effect? Schiller zegt dat de kunst zelf ons niets kan verzekeren.

We moeten een moreel-pol. werking van de kunst verwachten, maar niet dat ze deze ook tot doel stelt.

-> esthetische utopie van Schiller = verlangen naar vooruitgang (géén vooruitgangsgeloof!)

de nutteloosheid van kunst heeft tot op vandaag betekenis. (zie kunstsubsidies)

Kunstenaar = vrije, ‘gebildete’ mens = bewerkt en geeft zelf vorm = transformeert wat hij ondergaat tot vormen = eigenlijk niets creëren, enkel de schijn van het vermogen daartoe.

-> oorsprong avant-garde? <- vrije kunstenaar in nog onvrije maatschappij, ‘voor-schijn’ van harmonie