Systematische desensitisatie

gericht op geleidelijke uitdoving angstreactie door stimuli die angst ontlokken, te koppelen aan stimuli die als aangenaam worden ervaren.

Aan-/afleren angst vervult modelfunctie leertheoretische benadering etiologie en behandeling fobische klachten. Kanttekeningen:

• Ontstaan angst voor bepaalde stimulus/situatie (CS) niet kunnen koppelen aan het optreden van aversieve gebeurtenis in verleden (UCS): (1) Meestal zoeken naar toedienen aversieve prikkel ook afnemen positieve prikkel mogelijk (2) Stimuli roepen vaak slechts deel oorspronkelijke UCS op.

Instrumentele/operante conditionering: leren samenhang, verband tussen gedrag en wat er als resultaat op volgt. (Versterking stimulus-respons verbinding) Thorndike Skinner

Klassieke conditionering: leren samenhang tussen oorspronkelijke neutrale prikkels (CS’s) en andere reeds betekenisvolle prikkels (UCS’s)

Discriminatieleren (Skinner) stimuli aan gedrag voorafgaan wel van invloed:

• Discriminatieve stimuli (Sd) als lamp brandt drukken, anders niet.
• S-delta (SD), groen Sd en rood niet drukken want geen voedsel (S-delta)

Skinner, radicale behaviorist (onderscheidend van S-R-behavioristen) alleen ïnteresse in functionele samenhang gedrag/omgeving en niet in waarom en lak aan theoretische constructies. Vroeg zich of in natuurlijke omgeving ook sprake is van wetmatigheden gedrag. Toename gedrag geen versterking stimulus-responsverbinding immers geen stimulus die gedrag uitlokt; gedrag wordt spontaan gesteld (Operant gedrag)

Operante conditionering, stimuli op gedrag volgen en voorafgaand gedrag versterken/ verzwakken: (1) Positieve,bekrachtigende stimulus (Sr: reinforcing stimulus) versterken

(2) Aversieve, bestraffende stimulus (Sav) verzwakken

Verschil klassieke conditionering, toedienen, wegnemen of uitblijven van stimulus (Sr, Sav) gevolg is van het gedrag. Klassieke conditionering ontlokken UCS’s gedrag.

Bekrachtigers: (1) Primaire bekrachtigers, zonder voorafgaand leerproces (van nature bekrachtiger) (2) Secundaire bekrachtigers, oorspronkelijk neutrale stimuli, na leerproces bekrachtiger geworden.

Elke CS kan kan fungeren als secundaire bekrachtiger ook als relatie CS UCS los van de operante procedure werd geleerd.

Bekrachtiging: Frequentie gedrag neemt toe

Straf: Frequentie gedrag neemt af