The Insight Learning Experiments of Wolfgang Köhler (1887-1967) (p 224)

Köhler ging naar de kanarie eilanden om intelligentie in chimpansees te bestuderen. Toendertijd was Thorndike’s idee aantoongevend: trial-and-error. Köhler introduceerde insight learning waarbij een dier de hele probleemsituatie kreeg voorgelegd en zelf tot een doordachte oplossing dient te komen. Zijn fameuse detour-probleem (een glazen muur met een hoek en daarachter een beloning) was één van zijn experimenten voor insight learning. Kinderen en honden bleken dit goed te kunnen, een haan niet. Met chimpanzees deed hij moeilijkere experimenten. Deze gingen zo ver dat zij twee stokken zonder uitleg wisten te combineren tot 1 lange en hiermee een tros bananen wisten te bemachtigen. Zijn testen gebeurden in de normale kooien van de apen en vaak in groepen; dit was het meest natuurlijk voor hen aldus Köhler. Omdat hij zo lang op Tenerife bleef begonnen de Britten te vermoeden dat hij spioneerde voor de Duitsers.

Insight learning bestaat uit: 1) perceptuele herstructurering van het probleem, 2) het hangt niet af van beloningen, en 3) gekarakteriseerd door abstracties of grote applicatie van kennis van één probleem naar een ander.

Köhler demonstreerde de transposition van stimulus bij kippen. Eerst wordt een kip geleerd uit twee vlakken op de donkere te gaan staan. Hierna wordt het lichte vlak vervangen door een nóg donkerder vlak (bijv. helemaal zwart). Volgens stimulus-response moet de kip op het minder donkere vlak gaan staan, dezelfde als waar hij de hele tijd de beloning kreeg. Volgens Gestalt moet de kip naar het zwarte vlak verplaatsen. De kip begeeft zich inderdaad naar het zwarte vlak.

Ook liet Köhler zien dat emoties niet aangeleerd zijn; hij bracht een eng masker de kooien in en de apen vluchtte. De apen hadden geen reden om bang te zijn voor het masker, het ziet er alleen eng uit.

Tegenwoordig zijn de verschillen tussen insight learning en trial-and-error niet zo zwart-wit als Köhler dat zag, Köhler zag ook in zijn eigen experimenten dat apen soms trial-and-error gedrag vertoonden voordat zij een bepaald gedrag uitoefenden.