Algemene kenmerken van de bevoegdheidsverdeling
Interne soevereniteit wordt opgesplitst tussen federaal niveau en niveau van de gemeenschappen en gewesten. Meestal werk met met concurrerende bevoegdheden:
- Deelstaten -> residuaire bevoegdheden
- Federaal niveau krijgt toegewezen bevoegdheden
Duitsland: centripetaal = van de deelstaten naar een overkoepelend geheeld
Belgie is een van de weinige centrifugale staten: men ging van een eenheidstaat naar een federale staat. Federaal niveau = residuaire niveau
Deelstaten = toegewezen bevoegdheden
Zolang het federaal niveau de bevoegheid niet naar zich toetrekt, blijft het op niveau van de deelstaten = principe van de gedeelde bevoegdheden
In belgie wou men dit vermijden : en werkt me met principe van de exclusieve bevoegdheden
In Vlaanderen is er vraag naar meer autonomie.
De belgische staatshervorming gerezen uit de vraag naar meer autonomie, om voor een aantal aangelegenheden hun eigen weg te gaan. De autonomie van de deelstaten is het motief voor de staatshervorming. De kenmerken hebben allemaal te maken met autonomie.
Sleutelwoord is de autonomie van gemeenschappen en gewesten
- Wetgevende bevoegdheden: is niet uniek, maar in belgie geen hierarchie van normen. We willen een instrument waar we wetten mee kunnen maken. Deelstaten willen niet afhankelijk zijn, willen eigen wetgevende normen om te reglementeren. Decreet en wet = gelijkwaardig.
- Exclusieve bevoegdheden: wanneer voor een bepaalde materie één niveau, één autoriteit bevoegd is. Voor bepaalde materie 1 wetgever. Dus er kan voor een bep materie geen 2 wetgevers bevoegd zijn. Reden: autonomie bevestigen.+ (meegenomen) minder conflicten tussen gemeenschappen en gewesten.
- Toegewezen bevoegdheden: enkel bevoegd voor materies die hen uitdrukkelijk in grondwet of bijzondere wet zijn toegewezen zijn. ART 6 + ART 35
- Verticaliteitsbeginsel
- Verschanste bevoegdheden
- Beperkte constitutieve autonomie
- Fiscale autonomie
Belgie | Gemeenschappen en gewesten |
Gereserveerde en residuele bevoegdheden= volheid van bevoegdheid | Toegewezen (expliciet) bevoegdheden
Bijna uitsluitende exclusieve bevoegdheden
Gedeelde of concurrente bevoegdheden (ART 170 2 GW)
|
Verticaliteitsbeginsel > functioneel beginsel | Verticaliteitsbeginsel > functioneel beginsel |