Onrechtmatige daad

• foutaansprakelijkheid: foutief gedrag vereist vooraleer slachtoffer aanspraak kan maken op vergoeding. Er zijn 3 elementen:

1. Fout:

• materiële foutelement: van zodra niet voldaan is aan een specifieke door het recht voorgeschreven verplichting, en er dus niet wordt gehandeld als een normaal zorgvuldige huisvader
• morelefoutelement: schuldbekwaamheid of heeft men wel voldoende ontwikkeld geestesvermogen?
• uitsluitingsgronden: overmacht, onoverwinnelijke dwaling, zelfverdediging, ..

2. Schade= een juridisch beschermd belang, waarbij alle schade moet worden betaald

• materiële schade
• morele schade
• toekomstige schade (obv. kapitalisatie)
• werkelijke schade: het verlies van een kans bv. afstuderen
• er kan schadebeperking worden ingeroepen als het ook deels de fout is van het slachttoffer

Rechter gaat de waarde van de schade beoordelen naar bilijkheid en eerlijkheid

3. Oorzakelijk/causaal verband = alleen de schade die veroorzaakt is door de fout moet vergoed worden, en hierbij zijn 2 fasen: conditio sine qua non en in concreto

• conditio sine qua non: zonder de fout was de schade nooit gebeurt
• in concreto: de belangrijkheid van de fout is irrelevant

Als er meerdere oorzaken zijn geldt de equivalentieleer: alle fouten staan op dezelfde lijn

bv: student haalt verkeersbord weg waardoor jij de verkeerde straat inrijdt en een fietser omver rijdt: student en chauffeur zijn allebei evenzeer aansprakelijk

• subjectieve of schuldaansprakelijkheid: er moet een fout zijn+ men moet zich van die fout bewust zijn
• directe aansprakelijkheid: aansprakelijkheid voor eigen daad

Aansprakelijkheid zonder eigen fout:

• risicoaansprakelijkheid: als risico zich voordoet moet men instaan voor de schade, ongeacht de fout (werkgevers, ouders)
• objectieve aansprakelijkheid: de fout staat vast en er is geen schuld vereist (je bent krankzinnig en beseft niet dat je effectief een fout begaat)
• indirecte aansprakelijkheid: aansprakelijkheid voor daden van iemand anders, zaken waarvoor men moet instaan (bv: ouders, dieren, leerkrachten)
• aansprakelijkheid van ouders: ouders hebben vaak een polis burgerlijke aansprakelijkheid voor de fouten aan 3^e gemaakt door de kinderen
• aansprakelijkheid van WG: de werknemer is altijd ondergeschikt en dus is de WG verantwoordelijk, zelfs wanneer de uitvoering geen directe band houdt (bv: business dinner, je drinkt te veel wijn, je veroorzaakt een ongeluk, de WG is aansprakelijk). De WN kan wel gelimiteerd aansprakelijk worden gezet (afspraken staan in AO)
• aansprakelijkheid van onderwijzers en ambachtslieden: gebrek aan toezicht?
• aansprakelijkheid voor zaken: men is aansprakelijk voor de schade van zaken die men onder zijn bewaring heeft
  • bv: er ligt een bananenschil in de auditorium en je valt. Wie heeft het gedaan? Dat is moeilijk te bepalen:
  • intrinsiek: gebrek aan de zaak zelf
  • extrinsiek: gebrek door omstandigheden (universiteit zal aansprakelijk worden gesteld voor de bananen)
  • een producent is ook aansprakelijk voor alle schade die veroorzaakt is aan een product die hij in de handel heeft gebracht omdat er onaangekondigde of onverwachte schadelijkheid is opgetreden
• aansprakelijkheid voor dieren: geldt voor de eigenaar of degene die het dier bedient terwijl hij hem in gebruik heeft (dus de juridische bewaring geldt niet alleen voor de feitelijke bewaarder)
• aansprakelijkheid voor gebouwen: geldt alleen bij onroerende goederen