Cultuurtypologieën

Het onderwerp in de crossculturele psychologie dat de laatste 30 jaar de meeste aandacht heeft gekregen, is het begrip ‘nationale cultuur’. De vraag is of naties inderdaad een eigen cultuur hebben of bestaan nationale culturen slechts als stereotiepe beelden in de hoofden van mensen? Onze opvattingen over andere culturen zijn vaak gekleurd door hardnekkige stereotypen. We zien daardoor grotere verschillen dan er werkelijk zijn en als we ons ernaar gaan gedragen, worden ze nog werkelijkheid ook.

Er bestaan heel wat cultuurtypologieën om cultuurverschillen inzichtelijk te maken. Verschillende wetenschappers hebben geprobeerd om interculturele verschillen op systematische wijze te ordenen. Deze typologieën spelen een grote rol bij interculturele trainingen en bij voorbereidingen op een langdurig verblijf in het buitenland. Hieronder zoomen we in op enkele typologieën. De interesse in nationale cultuur is vooral gewekt doordat Hofstede en verschillende andere onderzoekers een deel van de wereld cultureel in kaart gebracht hebben.

DOCUMENTATIE

Een boeiende manier om culturen te vergelijken is de repertoires van frequent gebruikte scheldwoorden in verschillende talen onder de loep te nemen. Dit gebeurde in een onderzoek in 11 culturen in Europa en de VS (van Oudenhoven et al, 2008). Het idee achter het onderzoek is dat scheldwoorden alleen beledigend zijn als ze verwijzen naar belangrijke culturele waarden. In sommige culturen is de suggestie dat iemands moeder een hoer is een zeer effectieve belediging (hijo de puta, putain ta mère, son of a bitch). Vooral in Spanje is de eer van de familie een belangrijke waarde. Opmerkelijk is dat in Vlaanderen of Nederland dergelijke woorden nauwelijks gebruikt worden. Hier is de individuele eer belangrijker.