De formele wetten zijn alle handelingen, gesteld door de wetgevende macht waarbij geen rekening wordt gehouden met de inhoud van deze handelingen. Vb. de begrotingswetten
De materiële wetten daarentegen zijn alle algemeen bindende voorschriften, uitgevaardigd door de in de staat daartoe bevoegde overheden en beantwoordend aan de omschrijving van de rechtsnorm. Het zijn dus de federale wetten, de gemeenschapsdecreten, KB's,...
Spontaniteit: gelding in de gemeenschap kan niet worden betwist. Zij wordt trouwens opgeheven door het onbruik. Ze komen en verdwijnen dus van hun eigen
Vroeger soepelheid: gewoonterecht was sneller om de realiteit te volgen dan de wetgever. Nu moet de gewoonte vaak onderdoen qua snelheid tegen de moderne wetgevingstechnieken en ze werkt remmend op de evolutie van het recht.
Moeilijkheden: ogenblik van bestaan en feit van bestaan zijn moeilijk te bewijzen
juiste formulering is niet makkelijk vast te leggen. Zo kan zij rechtszekerheid aantasten
wanneer een zelfde materie geregeld wordt door verschillende plaatselijke gewoonten, kan het rechtsverkeer bemoeilijkt worden
Toch is gewoonte belangrijk waarvan het belang varieert van rechtsgebied. Het praktisch belang van de gewoonte in privaatrecht beperkt door het toenemend optreden van de wetgever.
Gewoonten secundem legem of gewoonten volgens de wet.
Soms verwijst de wetgever bij regeling van bepaalde materies naar plaatselijke of andere gewoontes. In deze gevallen geldt de gewoonte niet als primaire of formele rechtsbron, maar heeft zij slechts gelding uit kracht van de wetsbepaling die ernaar verwijst.
Gewoonten contra legem of gewoonten tegen de wet
Vaak gaan gewoonten in tegen dwingende en aanvullende wetten.
