- recht op een eerlijk proces

• recht van toegang tot een rechter
• openbaarheid v. terechtzitting opdat er controle kan zijn (met uitzondering van zedezaken)
• openbaarheid v. uitspraak : de rechter moet eigenlijk elk vonnis/arrest openbaar uitspreken maar in burgerlijke zaken gebeurt dit soms niet
• motivering van uitspraak : de rechter moet op alle zaken antwoord kunnen geven (dus als iemand 10 punten heeft om te verdedigen zal de rechter op al deze 10 punten een antwoord moeten geven)
• onafhankelijkheid en onpartijdigheid : onafhankelijkheid wil zeggen dat er geen schijn mag zijn dat de rechter afhankelijk is van de UM (cfr: spaghettiarrest)
• verbod van rechtsweigering: als een zaak voor een RB wordt ingeleid moét die RB deze aannemen
• uitspraak binnen een redelijk termijn : als een zaak bijzonder lang is mag je hem opwerpen en een strafvrmindering aanvragen waardoor iemand in bepaalde zaken wel schuldig kan worden verklaard en geen straf krijgt
• recht op dubbele aanleg: belangrijk hierbij is dat de nieuwe RB de zaak volledig vanaf 0 weer zal bekijken
• recht op verdediging = advocaat
• recht op verdediging-tegenspraak = recht op weerlegging van tegenspreken
• recht op uitvoering van bindende vonnissen en arresten: maatregelen opdat het vonnis wordt uitgevoerd (bv geld krijgen) maar dit wordt heel vaak niet uitgevoerd!

- strafrechtelijke immuniteit

• onschendbaarheid van koning (burgerrechtelijk en strafrechtelijk), minister en parlementsleden
• bepaalde personen zijn beperkingen gesteld aan rechtsvervolging

1^e aanleg:

• Vredegerecht
  • alles ≤ 1 860,00 euro
  • “huis-tuin problematiek”
  • een aantal toegewezen bevoegdheden, ongeacht hun bedrag zoals huurconflicten, onteigening, erfdienstbaarheden, voogdij, …
• PolitieRB
  • voor overtredingen (≠wanbedrijf≠misdaad) = misdrijven die bestraft worden met gevangenisstraf van 1 tot 7 dagen en/of met een geldboete van 1 tot 26 euro
  • alle misdrijven inzake verkeersovertredingen en verkeersongevallen
• RB van de 1^e aanleg: kent 4 afdelingen(/kamers)

1. JeugdRB: voor jongeren tot 18 jaar

 is dit nog wel relevant? hoe weten we op welke leeftijd een kind geestelijk ontwikkeld is om de ernst van hun daden in te kunnen zien?

2. BurgerlijkeRB: voor burgerlijke zaken die >1860,00 euro waard zijn

3. CorrectioneleRB (in volksmond: strafrechter):

• voor wanbedrijven: bestraft met 8 dagen tot 5 jaar gevangenisstraf en/of geldboete van minimum 26 euro
• voor ‘gecorrectionaliseerde misdaden’: misdaden die ‘omlaag’ worden getrokken door verzachtende omstandigheden

4. StrafuitvoeringsRB: legt géén straf op, maar stelt de vraag over hoe een straf moet worden uitgevoerd (zie: overvolle gevangenissen) + geen beroep, alleen cassatie

• ArbeidsRB
  • alle geschillen die betrekking hebben op het arbeidsrecht en het socialezekerheidsrecht
• RB van Koophandel: conflicten bij handelaars  let op dat deze betwisten wel boven de 1 860 euro moet zijn
• ArrondissementsRB
  • doet uitspraken over bevoegdheidsgeschillen, dus als er discussie bestaat over naar welke RB er gegaan moet worden

2^e aanleg:

• Hof van Beroep
  • beroepsRB voor vonnissen die in eerste aanleg geveld werden door de RB van koophandel of RB van 1^e aanleg
  • kent ook verschillende kamers, naargelang de RB waar het eerste vpnnis werd uitgesproken
  • alleen 1^e aanleg voor ministers die misdrijven tijdens hun ambt gepleegd hebben
• Arbeidshof
  • beroepsRB voor vonnissen die in eerste aanleg geveldd werden door de arbeidsRB
• Hof van Assisen
  • wordt samengesteld op het moment dat er een misdaad gebeurt
  • wordt een jury samengeroepen bestaande uit 12 mensen
  • kan ook zijn voor politieke misdrijven en drukpersmisdrijven, maar dit komt eigenlijk helemaal niet meer voor (vb politiek: vive la republique roepen terwijl koning speech geeft vb drukpers: persvrijheid verbieden)
  • de jury wordt wel bijgestaan door het hof die uitleg kan geven, en ze bepalen samen de strafmaat
  • er is geen beroep mogelijk, alleen cassatie

cassatie:

• Hof van Cassatie: spreekt geen nieuw oordeel uit, en is daarom geen 3^e oordeel maar er zijn maar 2 redenen voor het bestaan van dit hof:

× overtreding van de wet

× procedurefouten: alles wordt in de vuilbak gegooid als een vormvoorschrift niet na is geleefd

buitenbeentje:

• Hof van Justitie

× hoogste RB van de EU
× verzekert de eerbiediging van het recht bij de uitlegging en toepassing van Europese Verdragen
× houdt geen rekening met feiten maar legt uit hoe wetten zouden moeten worden nageleefd = prejudiciële vragen
× nietig verklaren van bepaalde EU rechtshandelingen (ex tunc nietigverklaring)
× behandeling van beroepen tegen lidstaat die verdragsverplichtingen niet nakomt

bijzonder instelling:

• Hoge Raad van Justitie

× is geen RB

× is een instelling op zich (sui generis)

× hebben 2 doelstellingen namelijk:

• externe controle op algemene werking rechtelijke macht dmv adviezen
• stellen het examen op die rechters moeten nemen