• Omschrijving
• De uitvoeringsbepaling is het artikel van een koninklijk besluit, van een besluit van de regering of van het college dat de persoon of personen aanwijst, belast met de uitvoering van het besluit.
  • Nut van de uitvoeringsbepaling
  • Uit de uitvoeringsbepaling kan worden opgemaakt welke ministers of leden van het college verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van het besluit.
  • Teksten met een uitvoeringsbepaling
    • Alleen in koninklijke besluiten, besluiten van een regering en besluiten van het college staat een uitvoeringsbepaling.

Wetten hebben geen uitvoeringsbepaling daar de Grondwet de Koning belast met de uitvoering ervan. Decreten en ordonnanties hebben er evenmin één, daar de bijzondere wetten, naargelang van het geval, de regering of het college belasten met de uitvoering ervan.

Ministeriële besluiten hebben geen uitvoeringsbepaling, daar de uitvoering ervan deel uitmaakt van bestuurlijke maatregelen van interne orde.

• Bevoegdheden die voortvloeien uit de uitvoeringsbepaling
• De uitvoeringsbepaling verleent geen verordeningsbevoegdheid. Ze maakt het alleen mogelijk de bestuurlijke uitvoeringsmaatregelen te nemen die het besluit vereist.

Voorbeelden

• - het besluit bekendmaken in het Belgisch Staatsblad
• - de nodige kredieten uittrekken op de begroting om de uitgaven te dragen
• - de diensten organiseren
• - eventueel extra personeel in dienst nemen
• - erop toezien te beschikken over voldoende materiële middelen
• - circulaires opstellen met instructies betreffende de toepassing van de regelgeving
• Personen die belast kunnen worden met de uitvoering van een besluit
• De personen die belast kunnen worden met de uitvoering van een besluit zijn de ministers of de leden van het college die bevoegd zijn om op te treden in de bij dat besluit geregelde aangelegenheid.

Op het tijdstip dat het besluit wordt uitgevaardigd, stemt de vermelding van de personen belast met de uitvoering van een besluit dus overeen met de vermelding van de personen die datzelfde besluit voordragen en medeondertekenen.

• Aanwijzing van de personen belast met de uitvoering van een besluit
• De uitvoering van een besluit moet gewaarborgd blijven over de wisseling van ministers en leden van het college heen.

De minister of het lid van het college bevoegd voor de bij het besluit geregelde aangelegenheid moet derhalve op abstracte wijze aangewezen worden, en niet individueel met vermelding van zijn bevoegdheden zoals ze voorkomen in zijn benoemingsbesluit.

Een staatssecretaris mag niet aangewezen worden om koninklijke besluiten uit te voeren, zelfs indien hij ze heeft voorgedragen of medeondertekend. In elke federale regering zit immers niet noodzakelijk een staatssecretaris bevoegd voor de beschouwde aangelegenheid. Alleen de minister wordt dus vermeld, met dien verstande dat de Koning, bij de benoeming van een staatssecretaris, deze kan belasten met de uitvoering van de besluiten waarvoor de minister aan wie hij is toegevoegd, bevoegd is.

• Voorbeelden
  • a) Schrijf in een koninklijk besluit: “De minister bevoegd voor Justitie en de minister bevoegd voor Financiën zijn, ieder wat hem betreft, belast met de uitvoering van dit besluit.”
  • b) Schrijf in een besluit van een regering: “De minister bevoegd voor Leefmilieu is belast met de uitvoering van dit besluit.”
  • c) Schrijf in een besluit van het College van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie: “De leden van het Verenigd College bevoegd voor de Derde Leeftijd zijn belast met de uitvoering van dit besluit.”.
  • Voor besluiten van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering mogen geen gewestelijke staatssecretarissen aangewezen worden, daar deze geen deel uitmaken van de gewestregering . (124)
    • Plaats van de uitvoeringsbepaling
    • Plaats het artikel waarin de personen worden aangewezen die belast worden met de uitvoering van een besluit aan het slot van het dispositief.

- Aangaande het lot van uitvoeringsbesluiten van een opgeheven wetgevende tekst kunnen er zich drie mogelijkheden voordoen.

• Eerste mogelijkheid: de uitvoeringsbesluiten ontlenen geen rechtsgrond aan de nieuwe wetgevende tekst.
  • In dat geval kunnen de uitvoeringsbesluiten van de opgeheven wetgevende tekst niet meer worden toegepast en moet de steller ervan ze uitdrukkelijk opheffen.
  • Om de rechtszekerheid onmiddellijk te waarborgen, hoeft men niet op de steller van de uitvoeringsbesluiten te wachten: de nieuwe wetgevende tekst kan de uitvoeringsbesluiten zelf opheffen samen met de oude wetgevende tekst waarop ze gegrond zijn.

- Tweede mogelijkheid: de uitvoeringsbesluiten ontlenen wel rechtsgrond aan de nieuwe wetgevende tekst.

• In dat geval hoeft de steller van de besluiten niets te doen: de besluiten kunnen gewoon gehandhaafd worden; ze hoeven niet gewijzigd te worden enkel en alleen om rekening te houden met het feit dat de basiswetgeving gewijzigd is.
• Derde mogelijkheid: de uitvoeringsbesluiten ontlenen onvoldoende rechtsgrond aan de nieuwe wetgevende tekst, in die zin dat slechts een aantal bepalingen van de besluiten er rechtsgrond aan ontlenen.
• In dat geval kan in de nieuwe wetgevende tekst worden bepaald dat die besluiten bij wijze van overgangsregeling van kracht blijven. Het is dan wel raadzaam te verduidelijken dat die besluiten van kracht blijven tot ze door de steller ervan worden opgeheven. Zonder beperking in de tijd kan de nieuwe wetgevende tekst immers zo geïnterpreteerd worden dat hij de bestaande besluiten impliciet tot wetgevende teksten maakt, die de uitvoerende macht bijgevolg niet mag wijzigen of opheffen.

- De bestaande besluiten moeten zo snel mogelijk daadwerkelijk worden opgeheven, gelijktijdig met het uitvaardigen van nieuwe uitvoeringsbesluiten.

• Doel van een bepaling die de inwerkingtreding vaststelt
  • Een bepaling die de inwerkingtreding van een regelgevende tekst vaststelt, geeft aan vanaf welke datum deze tekst verbindend wordt, dit wil zeggen rechtsgevolgen kan hebben die aan de rechtsonderhorigen kunnen worden tegengeworpen: vanaf deze datum kunnen de rechtsgevolgen die voortvloeien uit de bepalingen van de tekst verbonden worden aan de rechtsfeiten die onder het toepassingsgebied ervan vallen . Concreet gezien is de datum van inwerkingtreding van de tekst dus (113) het tijdstip waarop:
    • a) de betrokkenen de hun opgelegde verplichtingen in acht moeten nemen;
    • b) de betrokkenen de toekenning van de hun verleende rechten kunnen beginnen te eisen;
    • c) de overheden belast met het toezicht op de naleving van de toepassing van de tekst de overtredingen ervan kunnen beginnen vast te stellen;
    • d) de rechtbanken de tekst moeten toepassen op de feiten die onder het toepassingsgebied ervan vallen.

• Verwar de inwerkingtreding van een tekst niet met het toepassingsgebied ervan in de tijd. Met de inwerkingtreding wordt aangegeven op welk tijdstip de rechtsgevolgen van de tekst zich kunnen voordoen. Met het toepassingsgebied in de tijd, daarentegen, wordt het tijdstip aangegeven waarop de rechtsfeiten waarop de tekst betrekking heeft zich moeten voordoen, opdat de rechtsgevolgen erop van toepassing zouden zijn . (114)
• Voorbeeld:

Een koninklijk besluit van 1 december 2004, bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 10 december, voorziet in een loonsverhoging met terugwerking tot 1 januari 2004 en bevat een bepaling die als dag van inwerkingtreding van het besluit 1 januari 2005 voorschrijft.

• In dit geval kunnen de rechtsgevolgen van het koninklijk besluit zich eerst vanaf 1 januari 2005 voordoen, maar op deze datum moet de loonsverhoging inzonderheid worden betaald aan al diegenen die sinds 1 januari 2004 hebben gewerkt en die aldus het recht op een verhoogd loon voor heel het jaar 2004 hebben verkregen.
• Datum van inwerkingtredingvan een regelgevende tekst die geen bepaling bevat die deze datum vaststelt
  • Wanneer een wetgevende of regelgevende tekst geen bepaling bevat die de inwerkingtreding ervan vaststelt, treedt hij in werking de tiende dag na de bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad . Dit is de gemeenrechtelijke regel die zowel voor wet- en regelgeving van de federale overheid geldt als voor die van de deelgebieden