De 15^de en 16^de eeuw is de periode van de grote ontdekkingsreizen, deze worden mogelijk gemaakt door allerlei nieuwe technologische ontwikkelingen in Europa, bv. de kompasnaald, nieuwe scheepsbouw- en vaartechnieken, ontwikkeling van de musket.
Verder wakkerde de boekdrukkunst de interesse aan voor andere wereldstreken

Bij kolonisering ,in het algemeen, speelt er altijd een politiek en economisch motief, dit was deze keer zeker niet anders…

Om de machtspositie in Europa te verzekeren hadden de Europese vorsten nood aan geld om hun macht te behouden en/of te vergroten…

Aangezien het Europese vasteland al grotendeels verdeeld was moest men ‘nieuwe’ gebieden veroveren… Eerst hield men zich bezig met Afrika, dan Azië en dan pas Amerika.

Men was vooral op zoek naar goud, zilver, specerijen, zijden,…

Zo ontdekt Columbus, in dienst van Isabella en Ferdinand van Spanje, in 1492 Amerika.

Hij was in westelijke richting op zoek naar een kortere weg om naar Azië te gaan in plaats van rond Afrika te varen.

In 1492 ontdekte Columbus als eerste San Salvador, later ook Cuba.

In totaal is Columbus 3 keer naar Amerika gegaan. Columbus bleef tot zijn dood in 1506 geloven dat hij Azië had bereikt.

Amerigo Vespucci is de eerste die ontdekt dat het om een nieuw gebied ging en zijn naam wordt dan gebruikt om het nieuwe continent aan te duiden…

Verschillende Europese Machten hadden bezittingen in Amerika:

Spanje had Mexico (+ Golf van Mexico), Californië en Florida

Frankrijk had in Canada Quebec en Montreal, en in de VS had het verschillende posten i/h Mississipi-gebied (New-Orleans, Louissana)

Emigratie naar deze gebieden werd door Frankrijk verwaarloosd. In 1758 waren er ± 80.000 Franse inwoners, Engeland had er ca. 1 miljoen. Frankrijk vond de politiek in Europa interessanter.

Nederland werd gestimuleerd door de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Hudson bevaarde de (uiteindelijke) Hudson-rivier en stichtte in 1614 Ford Oranje (het later Albany).

New Amsterdam het latere New-York werd in 1624 gesticht. Deze stad had veel te weinig kolonisten (± 5000 inwoners) waardoor het in 1664 door de Engelsen overgenomen werd. Dit gebied noemt men New-Netherland, het was verspreid over 4 staten.

Engeland zat ingebed tussen de Atlantische Oceaan en de Appalachian Mountains.

De Fransen, Nederlanders en Spanjaarden wilden zich er kort vestigen om snel rijk te worden en dan terug te keren. De Engelsen wilden er zich permanent vestigen, vooral in New-England (= Massachusetts, New-Hampshire, Connecticut en Rhode Island )

De monarchen streefden economisch en politiek gewin na, maar voor de particulieren was er de hoop om een nieuw en beter leven uit te bouwen…zo kon men vluchten uit de slecht economische toestand in Engeland, en van de Anglicaanse Kerk

Hoe nationalisme zich ontwikkelt is sterk afhankelijk van de nationale en internationale condities. Er is een verschil tussen gematigd en extreem nationalisme met een scheidingslijn door de rivier de Elbe. Beide vormen van nationalisme kwam voor, maar in het Westen bleef het gematigd nationalisme dominant en in het Midden en Oosten voornamelijk het extreem nationalisme.

Deze verschillen bestaan dankzij structurele verschillen in economische ontwikkeling en sociale gelaagdheid, staatsvorming en culturele ontwikkeling.

In het Westen ontstond staatsvorming onder de vorm van een natie, de vraag naar nationaliteit was grotendeels opgelost, nationalisme ging samen met liberalisme en ontplooide zich zo verder tot op het einde van de 19^de eeuw en 20^ste eeuw.

In het Oosten en Midden was nationaliteit eerder problematisch, maar aanvankelijk de zaak van intellectuelen. Ze is gericht op collectieve nationale identiteit en de bepaling en afgrenzing ervan. Vaak wordt dit gesteld in termen van etnie en soms verbonden met religie. Hierdoor is er een sterker karakter van het nationalisme en dit bleef werken gedurende de 20^ste eeuw vanwege zwakkere democratieën en vormen van autoritair bewind.