synthese
- stapeling
- vrijzetting
- afbraak
* ofwel inwerkend op de receptor
- agonisten (selectedert): meer neurotransmitters
- antagonisten (blokkeert): minder neurotransmitters opvangen
Belangrijke neurotransmitters
- Noradrenaline (antipsychotica)
- Dopamine (antipsychotica)
- Serotonine (depressie, angst, migraine)
- Histamine (allegie, sedatie)
Farmacokinetiek
= onderzoek van het effect vh lichaam op het farmacologisch middel
= absorptie (opname), distributie (verspreiding), metabolisme (afbraak), excretie (uitstoot) van een geneesmiddel
-> 4 fasen van het geneesmiddel
A) Absorptie, toediening
*Verschillende toedieningswijzen
- via de mond = per oraal (po)
- via slijmvliezen= Sublinguaal (motilium), rectaal (suppo), vaginaal, nasaal
(neusspray), urethraal (via urninewegen)
- Via huid = transdermaal (nicotinepleister)
- Via injectie: - Intra veneus (I.V.) (bloedvaten)
- Intra musculair (I.M.) (in spier)
- Subcutaan (S.C.) (onder huid)
- Via inhalatie
*Verschillende transportmechanismen door biologische membranen
- Diffusie= passief transport van hoge concentratie naar lage concentratie
- Filtratie = door poriën
- Actief transport = door binding aan een drager (eiwit, vet)
B) Verdeling = distributie
Het geneesmiddel zal zich verspreiden over het lichaam via de bloedbaan.
Niet alle stoffen kunnen zich in de verschillende lichaamsruimte doordringen
Bvb bloedhersenbarrière = lipidemembraan
Dus vetoplosbare stoffen dringen er gemakkelijk doorheen.
C) Metabolisme of biotransformatie
Het lichaam heeft de neiging zich te ontdoen van lichaamsvreemde stoffen (dus ook medicatie)
Biotransformatie heeft als doel de geneesmiddelen te inselectedren en sterker wateroplosbaar te maken , zodat ze sneller worden uitgescheiden. Dit gebeurd vooral in de lever?
D) Excretie = uitscheiding
Stoffen zijn en zijn metabolieten worden verwijderd
- hoofdzakelijk via nieren
- via darm
E) Plasmaconcentratie-tijdcurve (zoals een Gaus-curve)
Deze curve geeft afhankelijk van de tijd, de plasmaspiegels weer na eenmalige toediening.
- Een stijgend deel (de absorptiefase)
- Een plasma-piekconcentratie ( de verdelingsfase), ev. met plateau
- Lineaire daling van de plasmaspiegel
